Blaptinae
Blaptinae er en artsrik gruppe av biller der de fleste av artene er knyttet til tørre miljøer. De har derfor meget stor evne til å motstå uttørking.
Blaptinae | |||
---|---|---|---|
Nomenklatur | |||
Blaptinae Leach, 1802 | |||
Populærnavn | |||
skyggebiller[1] | |||
Klassifikasjon | |||
Rike | Dyr | ||
Rekke | Leddyr | ||
Klasse | Insekter | ||
Orden | Biller | ||
Overfamilie | Tenebrionoidea[2] | ||
Økologi | |||
Antall arter: | ca. 4000, 8 i Norge | ||
Habitat: | terrestrisk, de fleste i tørre miljøer, mange i hus | ||
Utbredelse: | alle verdensdeler | ||
Inndelt i | |||
Utseende rediger
Små til ganske store, ovale, ofte matte og mørke skyggebiller. De har et ganske tykt hudpanser som gjør dem motstandsdyktige mot uttørking.
Levevis rediger
Skyggebillene har utpregede tilpasninger til å overleve i tørre miljøer, med meget tykk, vanntett kutikula og velutviklede ekskresjonsorganer (malpighiske rør) som tar vare på det aller meste av fuktigheten. De fleste av artene lever da også i tørre omgivelser, men det finnes også arter som lever blant annet i sopp. Stort sett lever skyggebillene av ulike slags dødt plantemateriale.
Siden de fleste skyggebillene er knyttet til ørkener og andre tørre miljøer finner man ikke mange arter i Norge, men noen finnes også her på tørre steder. Blant annet kan man i sanddyner finne den lille, gråsvarte arten Phylan gibbus som der lever under ganske ørkenlignende vilkår.
Systematisk inndeling / norske arter rediger
- Ordenen biller, Coleoptera
- Underordenen Polyphaga
- Gruppen (infraorden) Cucujiformia
- Overfamilien heteromerer, Tenebrionoidea Latreille, 1802
- Familien skyggebiller, Tenebrionidae Latreille, 1802
- Underfamilien Blaptinae Leach, 1815 - nylig skilt ut fra Tenebrioninae
- Stammen Amphidorini LeConte, 1862 - ca. 250 arter
- Slekten Eleodes Eschscholtz, 1829
- Slekten Eleodimorpha Blaisdell, 1909
- Slekten Embaphion Say, 1824
- Slekten Lariversius Blaisdell, 1947
- Slekten Neobaphion Blaisdell, 1925
- Slekten Nycterinus Eschscholtz, 1829
- Slekten Trogloderus Leconte, 1879
- Stammen Blaptini Leach, 1815 - ca. 400 arter
- Slekten Ablapsis Reitter, 1887
- Slekten Agnaptoria Reitter, 1887
- Slekten Asidoblaps Fairmaire, 1886
- Slekten Belousovia G.S. Medvedev, 2007
- Slekten Blaps Fabricius, 1775 - i Norge:
- Dødningebille, Blaps mortisaga (Linnaeus, 1758)
- Blaps lethifera Marsham, 1802
- Blaps mucronata Latreille, 1804 - funnet innendørs i Norge
- Slekten Blaptogonia G.S. Medvedev, 1998
- Slekten Caraboblaps Bauer, 1921*
- Slekten Coelocnemodes Bates, 1879
- Slekten Colasia Koch, 1965
- Slekten Dila Fischer von Waldheim, 1844
- Slekten Dilablaps Bogatchev, 1976
- Slekten Gnaptor Brullé, 1831
- Slekten Gnaptorina Reitter, 1887
- Slekten Holoblaps Bauer, 1921*
- Slekten Hoplitoblaps Fairmaire, 1889
- Slekten Itagonia Reitter, 1887
- Slekten Medvedevia Chigray, 2019
- Slekten Medvedevoblaps Bouchard & Bousquet, 2021
- Slekten Montagona G.S. Medvedev, 1998
- Slekten Nalepa Reitter, 1887
- Slekten Nepalindia G.S. Medvedev, 1998
- Slekten Periblaps Bauer, 1921*
- Slekten Prosodes Eschscholtz, 1829
- Slekten Protoblaps Bauer, 1921*
- Slekten Pseudognaptorina Kaszab, 1977
- Slekten Remipedella Semenov, 1907
- Slekten Sintagona G.S. Medvedev, 1998
- Slekten Tagona Fischer von Waldheim, 1820
- Slekten Tagonoides Fairmaire, 1886
- Slekten Thaioblaps Masumoto, 1989
- Slekten Thaumatoblaps Kaszab & G.S. Medvedev, 1984
- Slekten Viettagona G.S. Medvedev & Merkl, 2003
- Stammen Dendarini Mulsant & Rey, 1854 - ca. 340 arter
- Slekten Allophylax Bedel, 1906
- Slekten Bermejoina Español, 1944
- Slekten Bioplanes Mulsant, 1854
- Slekten Dendarophylan Español, 1945
- Slekten Dendarus Dejean, 1821
- Slekten Gridelliopus Koch, 1956
- Slekten Guildia Antoine, 1957
- Slekten Hadroderus Koch, 1956
- Slekten Haemodus Gebien, 1943
- Slekten Hanstroemium Koch, 1953
- Slekten Heliopates Dejean, 1834
- Slekten Hoplarion Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Lasioderus Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Litoboriolus Español, 1945
- Slekten Litoborus Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Litororus Reitter, 1904
- Slekten Meglyphus Motschulsky, 1872
- Slekten Melambius Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Melansis Wollaston, 1864
- Slekten Melasmana Strand, 1935
- Slekten Microphylacinus Iwan, Kaminski & Aalbu, 2011
- Slekten Micrositus Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Minorus Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Neoisocerus Bouchard, Lawrence, Davies & Newton, 2005
- Slekten Orarabion Leo & Liberto, 2011
- Slekten Oreomelasma Español, 1975
- Slekten Otinia Antoine, 1942
- Slekten Peyerimhoffius Koch, 1948
- Slekten Phylacinus Fairmaire, 1896
- Slekten Phylan Sturm, 1826 - i Norge:
- Slekten Phylanmania Ferrer, 2013
- Slekten Psammoardoinellus Leo, 1981
- Slekten Pseudemmallus Koch, 1956
- Slekten Pythiopus Koch, 1953
- Slekten Selenepistoma Dejean, 1834
- Slekten Silvestriellum Koch, 1956
- Slekten Tragardhus Koch, 1956
- Slekten Zoutpansbergia Koch, 1956
- Stammen Opatrini Hope, 1840 - over 2000 arter
- Slekten Aconobius Casey, 1895
- Slekten Adavius Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Adoryacus Koch, 1963
- Slekten Amathobius Gebien, 1920
- Slekten Amblysphagus Fairmaire, 1896
- Slekten Ammidium Erichson, 1843
- Slekten Ammobius Guérin-Méneville, 1844
- Slekten Ammodonus Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Amphithrixoides Bouchard & Löbl, 2008
- Slekten Anatrum Reichardt, 1936
- Slekten Arabammobius Grimm & Lillig, 2020
- Slekten Asiocaedius G.S. Medvedev & Nepesova, 1985
- Slekten Austrocaribius Marcuzzi, 1954
- Slekten Blacodatus Koch, 1963
- Slekten Blapstinus Dejean, 1821
- Slekten Blenosia Laporte, 1840
- Slekten Brachyesthes Fairmaire, 1868
- Slekten Brachyidium Fairmaire, 1883
- Slekten Caediexis Lebedev, 1932
- Slekten Caediomorpha Blackburn, 1888
- Slekten Caedius Blanchard, 1845
- Slekten Calaharena Koch, 1963
- Slekten Cenophorus Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Clitobius Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Coeloecetes Blair, 1929
- Slekten Conibiosoma Casey, 1890
- Slekten Conibius LeConte, 1851
- Slekten Corinta Koch, 1950
- Slekten Cornopterus Koch, 1950
- Slekten Crististibes Koch, 1963
- Slekten Cybotus Casey, 1890
- Slekten Cyptus Gerstaecker, 1871
- Slekten Diaderma Koch, 1960
- Slekten Diastolinus Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Dilamus Jacquelin du Val, 1861
- Slekten Diphyrrhynchus Fairmaire, 1849
- Slekten Eichleria Kaminski, 2015
- Slekten Emmalus Erichson, 1843
- Slekten Ephalus LeConte, 1862
- Slekten Eremostibes Koch, 1963
- Slekten Eumylada Reitter, 1904
- Slekten Eurycaulus Fairmaire, 1868
- Slekten Falsammidium Koch, 1960
- Slekten Falsocaedius Español, 1943
- Slekten Falsolobodera Kaszab, 1967
- Slekten Freyula Koch, 1959
- Slekten Goajiria Ivie & Hart, 2016
- Slekten Gonocephalum Solier, 1834
- Slekten Hadrodes Wollaston, 1877
- Slekten Hadrophasis Ferrer, 1992
- Slekten Helenomelas Ardoin, 1972
- Slekten Helibatus Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Heterocheira Dejean, 1836
- Slekten Heterotarsus Latreille, 1829
- Slekten Hovarygmus Fairmaire, 1898
- Slekten Hummelinckia Marcuzzi, 1954
- Slekten Jintaium Ren, 1999
- Slekten Luebbertia Koch, 1963
- Slekten Mateuina Español, 1944
- Slekten Melanesthes Dejean, 1834
- Slekten Melanocoma Wollaston, 1868
- Slekten Mesomorphus Miedel, 1880
- Slekten Messoricolum Koch, 1960
- Slekten Microstizopus Koch, 1963
- Slekten Moragacinella Español, 1954
- Slekten Myladina Reitter, 1889
- Slekten Namazopus Koch, 1963
- Slekten Nemanes Fairmaire, 1888
- Slekten Neopachypterus Bouchard, Löbl & Merkl, 2007
- Slekten Nesocaedius Kolbe, 1915
- Slekten Nevisia Marcuzzi, 1986
- Slekten Nocibiotes Casey, 1895
- Slekten Notibius LeConte, 1851
- Slekten Opatroides Brullé, 1832
- Slekten Opatrum Fabricius, 1775 - i Norge:
- Opatrum riparium Scriba, 1865
- Opatrum sabulosum (Linnaeus, 1761)
- Slekten Pachymastus Fairmaire, 1896
- Slekten Parastizopus Gebien, 1938
- Slekten Penthicinus Reitter, 1896
- Slekten Penthicus Faldermann, 1836
- Slekten Periloma Gebien, 1938
- Slekten Perithrix Fairmaire, 1879
- Slekten Phelopatrum Marseul, 1876
- Slekten Planostibes Gemminger, 1870
- Slekten Platylus Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Platynosum Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Platyprocnemis Español & Lindberg, 1963
- Slekten Plesioderes Mulsant & Rey, 1859
- Slekten Pocadiopsis Fairmaire, 1896
- Slekten Polycoelogastridion Reichardt, 1936
- Slekten Prodilamus Ardoin, 1969
- Slekten Proscheimus Desbrochers des Loges, 1881
- Slekten Psammestus Reichardt, 1936
- Slekten Psammogaster Koch, 1953
- Slekten Pseudolamus Fairmaire, 1874
- Slekten Pseudoleichenum Ardoin, 1972
- Slekten Raynalius Chatanay, 1912
- Slekten Reichardtiellina Kaszab, 1982
- Slekten Scleroides Fairmaire, 1883
- Slekten Scleropatroides Löbl & Merkl, 2003
- Slekten Scleropatrum Reitter, 1887
- Slekten Sclerum Dejean, 1834
- Slekten Scymena Pascoe, 1866
- Slekten Sinorus Mulsant & Revelière, 1861
- Slekten Sobas Pascoe, 1863
- Slekten Socotropatrum Koch, 1970
- Slekten Sphaerostibes Koch, 1963
- Slekten Stizopus Erichson, 1843
- Slekten Sulpius Fairmaire, 1906
- Slekten Syntyphlus Koch, 1953
- Slekten Tarphiophasis Wollaston, 1877
- Slekten Tidiguinia Español, 1959
- Slekten Tonibiastes Casey, 1895
- Slekten Tonibius Casey, 1895
- Slekten Trichosternum Wollaston, 1861
- Slekten Trichoton Hope, 1841
- Slekten Trigonopilus Fairmaire, 1893
- Slekten Trigonopoda Gebien, 1914
- Slekten Ulus Horn, 1870
- Slekten Weisea Semenov, 1891
- Slekten Wolladrus Iwan & Kaminski, 2016
- Slekten Xerolinus Ivie & Hart, 2016
- Slekten † Eupachypterus Kirejtshuk, Nabozhenko & Nel, 2010
- Slekten † Palaeosclerum Nabozhenko & Kirejtshuk, 2017
- Stammen Pedinini Eschscholtz, 1829 - ca. 300 arter
- Slekten Amatodes Dejean, 1834
- Slekten Ametrocera Fåhraeus, 1870
- Slekten Anaxius Fåhraeus, 1870
- Slekten Apsheronellus Bogatchev, 1967
- Slekten Aptila Fåhraeus, 1870
- Slekten Asidodema Koch, 1958
- Slekten Blastarnodes Koch, 1958
- Slekten Cabirutus Strand, 1929
- Slekten Colpotinus Fairmaire, 1891
- Slekten Diestecopus Solier, 1848
- Slekten Drosochrus Erichson, 1843
- Slekten Leichenum Dejean, 1834
- Slekten Loensus R. Lucas, 1920
- Slekten Micrantereus Solier, 1848
- Slekten Nicandra Fairmaire, 1888
- Slekten Oncopteryx Gebien, 1943
- Slekten Pedinus Latreille, 1797
- Slekten Piscicula Robiche, 2004
- Slekten Psectes Hesse, 1935
- Stammen Platynotini Mulsant & Rey, 1853 - ca. 500 arter
- Slekten Adamus Iwan, 1997
- Slekten Alaetrinus Iwan, 1995
- Slekten Amblychirus Koch, 1956
- Slekten Anchophthalmops Koch, 1956
- Slekten Anchophthalmus Gerstaecker, 1854
- Slekten Angolositus Koch, 1955
- Slekten Anomalipus Guérin-Méneville, 1831
- Slekten Atrocrates Koch, 1956
- Slekten Atrocrypticanus Iwan, 1999
- Slekten Bantodemus Koch, 1955
- Slekten Byrrhoncus Koch, 1954
- Slekten Capidium Koch, 1954
- Slekten Clastopus Fairmaire, 1898
- Slekten Claudegirardius Iwan, 1999
- Slekten Colophonesthes Koch, 1954
- Slekten Colpotinoides Kaszab, 1975
- Slekten Crypticanus Fairmaire, 1897
- Slekten Doyenus Iwan, 1996
- Slekten Ectateus Koch, 1956
- Slekten Eleoselinus Kaminski, 2014
- Slekten Eucolus Mulsant & Rey, 1853
- Slekten Eurynotus W. Kirby, 1819
- Slekten Eviropodus Koch, 1956
- Slekten Glyptopteryx Gebien, 1910
- Slekten Gonopus Latreille, 1828
- Slekten Heteropsectropus Kaszab, 1941
- Slekten Hirtograbies Koch, 1954
- Slekten Hovademus Iwan, 1996
- Slekten Isoncophallus Koch, 1954
- Slekten Lechius Iwan, 1995
- Slekten Madobalus Fairmaire, 1901
- Slekten Melanocratus Fairmaire, 1895
- Slekten Melanopterus Mulsant & Rey, 1854
- Slekten Menearchus Carter, 1920
- Slekten Menederes Solier, 1848
- Slekten Menederopsis Koch, 1954
- Slekten Monodius Koch, 1956
- Slekten Nesopatrum Gebien, 1921
- Slekten Notocorax Dejean, 1834
- Slekten Ograbies Péringuey, 1899
- Slekten Oncotus Blanchard, 1845
- Slekten Opatrinus Dejean, 1821
- Slekten Parabantodemus Iwan, 2000
- Slekten Paraselinus Kaminski, 2013
- Slekten Penthicoides Fairmaire, 1896
- Slekten Phaleriderma Koch, 1954
- Slekten Phallocentrion Koch, 1956
- Slekten Phylacastus Fairmaire, 1897
- Slekten Phymatoplata Koch, 1956
- Slekten Platyburak Iwan, 1990
- Slekten Platyburmanicus Iwan, 2003
- Slekten Platycolpotus Iwan, 1997
- Slekten Platynotoides Kaszab, 1975
- Slekten Platynotus Fabricius, 1801
- Slekten Pokryszkiella Iwan, 1996
- Slekten Psectrapus Solier, 1848
- Slekten Pseudoblaps Guérin-Méneville, 1834
- Slekten Pseudonotocorax Iwan, 1997
- Slekten Pteroselinus Kaminski, 2015
- Slekten Rugoplatynotus Kaszab, 1975
- Slekten Schelodontes Koch, 1956
- Slekten Schyzoschelus Koch, 1954
- Slekten Sebastianus Iwan, 1996
- Slekten Selinopodus Koch, 1956
- Slekten Selinus Mulsant & Rey, 1853
- Slekten Stenogonopus Gebien, 1938
- Slekten Stridigula Koch, 1954
- Slekten Styphacus Fairmaire, 1901
- Slekten Trigonopus Mulsant & Rey, 1853
- Slekten Upembarus Koch, 1956
- Slekten Zidalus Mulsant & Rey, 1853
- Slekten Zophodes Fåhraeus, 1870
- Stammen Platyscelidini Lacordaire, 1859 - ca. 180 arter
- Slekten Bioramix Bates, 1879
- Slekten Microplatyscelis Kaszab, 1940
- Slekten Myatis Bates, 1879
- Slekten Oodescelis Motschulsky, 1845
- Slekten Platyscelis Latreille, 1818
- Slekten Somocoelia Heyden & Kraatz, 1882
- Slekten Somocoeloplatys Skopin, 1968
- Slekten Trichomyatis Schuster, 1931
- Stammen Amphidorini LeConte, 1862 - ca. 250 arter
- Underfamilien Blaptinae Leach, 1815 - nylig skilt ut fra Tenebrioninae
- Familien skyggebiller, Tenebrionidae Latreille, 1802
- Overfamilien heteromerer, Tenebrionoidea Latreille, 1802
- Gruppen (infraorden) Cucujiformia
- Underordenen Polyphaga
Referanser rediger
- ^ «Artsdatabankens artsopplysninger». Artsdatabanken. 17. oktober 2020. Besøkt 17. oktober 2020.
Kilder rediger
- Silfverberg, H. 1992. Enumeratio Coleopterorum Fennoscandiae, Daniae et Baltiae (Liste over Nordens biller). Helsinki.
Eksterne lenker rediger
- (en) Blaptinae hos NCBI
- Blaptinae – detaljert informasjon på Wikispecies