Trekirker i Karpatene i Polen og Ukraina
Trekirker (tserkvaer) i Karpatene i Polen og Ukraina er UNESCOs tittel på oppføringen av 16 østkatolske og ortodokse kirker på verdensarvlisten. Tserkva (Церква) er ukrainsk for kirke.
Trekirker i Karpatene i Polen og Ukraina | |||
---|---|---|---|
UNESCOs verdensarv | |||
Land | Polen Ukraina | ||
Innskrevet | 2013 | ||
Kriterium | III, IV | ||
Se også | Verdensarvsteder i Europa | ||
Referanse | UNESCO nr. 1424 |
Trekirkene ble bygget på ulike tidspunkter fra 1500- til 1800-tallet og er fremragende eksempler på kirkearkitekturen i de polsk-ukrainske Karpatene. Anleggene karakteriseres blant annet ved en tredelt planløsning av kirken, pyramidale kirkerom, kupler og klokketårn, alt formet etter krav i kirkens liturgi. Samtidig er kirkene preget av den lokale byggekunst slik den utviklet seg i fjellandskapet.
De kirkene som er oppført på verdensarvlisten representerer fire etniske grupperinger: Hutsulene i Nyzhniy Verbizh og Yasynia i Ukraina, halytsjene i de nordlige karpatene på hver side av grensen mellom Polen og Ukraina (Rohatyn, Drohobytsj, Zhovkva, Potelych, Radruż og Chotyniec), boykerne på hver side av landegrensene i Smolnik, Uzhok og Matkiv, og de vestlige lemkerne i de polske vestkarpatene i Powroźnik, Brunary Wyźne, Owczary, Kwiatoń og Turzańsk. Kirkene er med de tilhørende kirkegårdene og noen ganger frittstående klokketårn, innrammet av gjerder og veier og omgitt av trær.[1]
Bilde | Navn (polsk/ukrainsk) | Voivodskap/oblast | Koordinater[1] | Konfesjon/administrasjon[1] |
---|---|---|---|---|
Sankt Paraskevi kirke i Radruż. (Św. Paraskewy, Св. Параскеви). |
Subkarpatiske voivodskap i Polen | 50°10′35,28″N 23°24′3,84″Ø | Tilhører Polens museum for de østlige grenseområder. | |
Jomfru Maria fødselskirke i Chotyniec. (Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, Різдва Пресвятої Богородиці). |
Subkarpatiske voivodskap i Polen | 49°57′10,7″N 23°0′10″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke (Przemyśl–Warszawa). | |
Mikaelkirken i Smolnik (Św. Michała Archanioła, Архангела Михаїла). |
Subkarpatiske voivodskap i Polen | 49°12′34,7″N 22°41′16″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke (Przemyśl). | |
Mikaelkirken i Turzańsk. (Św. Michała Archanioła, Архангела Михаїла). |
Subkarpatiske voivodskap i Polen | 49°22′9,1″N 22°7′44,2″Ø | Den polsk-ortodokse kirke. | |
Jacobskirken i Powroźnik (Św. Jakuba, св. Якова). |
Lillepolske voivodskap i Polen | 49°22′11″N 20°57′1,51″Ø | Den romersk-katolske kirke. | |
Mariakirken Owczary. (Opieki Matki Bożej, Покрови Пресвятої Богородиці). |
Lillepolske voivodskap i Polen | 49°35′19″N 21°11′28″Ø | Den romersk-katolske kirke. | |
Sankt Paraskevi kirke i Kwiatoń. (Św. Paraskewy, Св. Параскеви). |
Lillepolske voivodskap i Polen | 49°30′4,8″N 21°10′21,66″Ø | Den romersk-katolske kirke | |
Mikaelkirken i Brunary Wyżne. (Św. Michała Archanioła, Архангела Михаїла). |
Lillepolske voivodskap i Polen | 49°32′2″N 21°01′56″Ø | Den romersk-katolske kirke. | |
Helligåndskirken i Potylicz (Св. Духа, Św. Ducha). |
Lviv oblast i Ukraina | 50°12′31″N 23°33′03″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke. | |
Sankt Dimitrov kirke i Matkiw. (Собору Пресвятої Богородиці, Najświętszej Bogurodzicy (św. Dymitra)). |
Lviv oblast i Ukraina | 48°54′55,7″N 23°6′32″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke. | |
Treenighetskirken i Schowkwa. (святої Трійці, Św. Trójcy). |
Lviv oblast i Ukraina | 50°3′19,22″N 23°58′55,97″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke. | |
St. Georg kirke i Drohobytsj. (Св. Юра, Św. Jerzego). |
Lviv oblast i Ukraina | 49°20′51,85″N 23°29′58,8″Ø | Den ukrainske gresk-katolske kirke. | |
Helligåndskirken i Rohatyn. (Св. Духа, Św. Ducha). |
Ivano-Frankivsk oblast i Ukraina | 49°24′37″N 24°36′10,49″Ø | Tilhører det statlige, ukrainske museet i Ivano-Frankivsk oblast. | |
Fødselskirken i Nyschnij Werbisch. (Різдва Пресвятої Богородиці, Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy). |
Ivano-Frankivsk oblast i Ukraina | 48°29′55,16″N 25°0′41,29″Ø | Den ukrainsk-ortodokse kirke (Kyiv-patriarkatet). | |
Himmelfartskirken i Jassinja. (Вознесіння Господнього, Wniebowstąpienia Pańskiego). |
Zakarpattja oblast i Ukraina | 48°16′30″N 24°21′11″Ø | Den ukrainsk-ortodokse kirke (Moskva-patriarkatet). | |
Mikaelkirken i Uschok. (Św. Michała Archanioła, Архангела Михаїла). |
Zakarpattja oblast i Ukraina | 48°59′1,54″N 22°51′15,61″Ø | Den ukrainsk-ortodokse kirke (Moskva-patriarkatet). |